در این مطلب خواهید خواند:
طبیعت زنده از دیرباز برای بشر جذاب بوده است تا جایی که بشر همیشه تلاش کرده پیوند خود را با آن حفظ کند. چرم نیز از جمله محصولات طبیعی به شمار میرود که از زمان انسانهای اولیه مورد توجه بوده و به مرور با پیشرفت در زمینه دباغی، شیوه استفاده بهتر از آن را آموخته است. امروزه نیز تنوع در گونههای مختلف چرم، این محصول را به کالایی تبدیل کرده است که طرفداران بسیار زیادی دارد. در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت چرم گاوی و چرم بزی بپردازیم و علاوهبر نقاط قوت و ضعف هر یک، کاربرد آنها را در صنعت پوشاک بیان کنیم.

تفاوت چرم گاوی و چرم بزی
در مقالههای پیشین ای جی به اهمیت چرم طبیعی در صنعت مد و پوشاک پرداختیم و نحوه تبدیل پوست حیوانات به چرم را بررسی کردیم. با در نظر داشتن این نکته که چرم، محصولی زنده است، شیوه تهیه آن در مورد پوست حیوانات مختلف با اندکی تفاوت، مشابه به نظر میرسد. اما کیفیت محصول نهایی باتوجهبه ویژگیهای پوست هر حیوان متفاوت است و کاربردهای خاص خود را خواهد داشت. چرم گاو و بز نیز از این قاعده مستثنی نیستند و با وجود ویژگیهای مشترک، تفاوتهای مهمی نیز با یکدیگر دارند. در ادامه به معرفی هر یک از این دو نوع چرم خواهیم پرداخت.
چرم گاوی را تا چه حد میشناسید؟
چرم گاوی از جمله انواع مشهور چرم است که در مقایسه با چرم بز، از قیمت بالاتری برخوردار است. همانطور که از نام چرم گاوی برمیآید، این نوع چرم از پوست گاوهای بالغ تهیه میشود و ویژگیهای منحصربهفرد آن، از جمله وزن، آن را از سایر نمونههای چرم متمایز میکند. آنچه در عصر کنونی انواع چرم گاوی را از یکدیگر متمایز میسازد، نحوه دباغی این نوع چرم است.
یکی از شیوههای ارزان و البته رایج دباغی، دباغی به شیوه «wet blue» یا دباغی کرومی است. در این روش، پوست با استفاده از کروم، دباغی شده و به چرم تبدیل خواهد شد. اگرچه این روش مقرونبهصرفه طرفدارهای زیادی دارد، نباید فراموش کنیم که آسیبهای جدی به طبیعت وارد خواهد کرد. یکی از شیوههای مناسبی که در سالهای اخیر مورد توجه حامیان محیط زیست قرار گرفته، شیوه «wet white» است که تنها به کمک مواد گیاهی صورت میگیرد و بدون آسیب رساندن به طبیعت، محصولی باکیفیت به جا خواهد گذاشت.
پیشینه چرم بز یا چرم مراکشی
چرم بز در مقایسه با چرم گاو، ارزانتر است اما نباید فراموش کرد که چرم بز نیز یکی از انواع پرکاربرد چرم محسوب میشود که به سبب نرمی و انعطاف، مورد توجه بسیاری از افراد است. چرم بز از جمله قدیمیترین انواع چرم است که ریشه در کشور مراکش دارد و به همین دلیل گاهی از آن با نام چرم مراکشی یا «Moroccan Leather» نیز یاد میشود.
پیشینه این نوع چرم به زمان جنگ جهانی دوم باز میگردد یعنی زمانی که به دلیل گران بودن هزینه چرم اسب، از چرم بز برای تهیه لباسهای نظامیان کمک گرفته میشد، اما نکته مهمی که توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده بود، دوام و مقاومت بالای چرم بز و در مقابل، نرمی و وزن کم آن بود. با گذر زمان، چرم بز بیشتر شناخته شد و هر چند گاهی تفاوت چرم گاوی و چرم بزی بزرگ به نظر میرسد، دوام و هزینه این نوع چرم آن را برای بسیاری از افراد قابل قبول کرده است.
چرا تفاوت چرم گاوی و چرم بزی مهم است؟
در بخشهای پیشین این مقاله به کیفیت و تفاوت چرم گاوی و چرم بزی اشاره کردیم و گفتیم با در نظر گرفتن اینکه وزن چرم گاوی بیشتر از چرم بزی است، دور از ذهن نیست که چرم گاوی قیمت بالاتری نیز داشته باشد. در نهایت، تفاوت چرم گاوی و چرم بزی، به تولید محصولات متفاوتی خواهد انجامید که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. شناخت تفاوت چرم گاوی و چرم بزی، به انتخاب بهترین متریال با بهترین کاربرد کمک خواهد کرد تا با دیدی باز برای خرید بهترین هدیه چرم برای کسی که دوستش دارید اقدام کنید.

مهمترین ویژگیهای چرم گاوی
چرم گاوی پرمصرفترین نوع چرم در سراسر جهان است. این نوع چرم در زمره چرمهای سنگین قرار دارد و عجیب نیست که محصولات چرم گاوی معمولاً سنگین به نظر برسند. نگهداری از این نوع چرم چندان دشوار نیست و به سبب مقاومتی که در برابر آب، حرارت، سایش، کشش و آلودگی دارد، از جمله متریالهای پرکاربرد به شمار میرود. با این وجود، چرم گاو در شمار چرمهای سخت قرار میگیرد که در ابتدای مصرف خشک به نظر میرسد و حتی احتمال شکست آن نیز وجود دارد.
از جمله مهمترین نکاتی که بهعنوان تفاوت چرم گاوی و چرم بزی در نظر گرفته میشود، دانههای درشت و برجسته چرم گاوی است که به راحتی با چشم قابل رویت هستند.
بعد از عملیات دباغی، با توجه به جثه گاو بالغ، متراژ چرم حاصل تقریباً چیزی بین 5.5 تا 15 متر خواهد بود که اصطلاحاً یک جلد نامیده میشود. به سبب ابعاد بزرگ هر جلد چرم گاوی، معمولاً میزان کمی از این نوع چرم بهعنوان ضایعات، دور ریخته خواهد شد. به این ترتیب تولید محصولاتی از جنس چرم گاوی برای فروشندگان نیز مقرونبهصرفه خواهد بود.

مهمترین ویژگیهای چرم بزی
علاوه بر تفاوت چرم گاوی و چرم بزی در ظاهر چرم، ویژگیهای متفاوتی که هر یک از این دو نوع چرم به همراه دارند، کاربردهای متفاوتی را برای هر یک از آنها پیش رو میگذارد. چرم بزی در نتیجه اجرای عملیات دباغی روی پوست بز حاصل میشود، و معمولاً هر قطعه (جلد) از چرم بزی، ابعادی بسیار کوچکتر در مقایسه با چرم گاوی دارد. به این ترتیب، در مسیر تولید محصولاتی از جنس چرم بز، میزان ضایعات زیادی به دور ریخته خواهد شد. اما با توجه به تفاوت چرم گاوی و چرم بزی از نظر قیمت، چرم بز معمولاً از جمله انواع ارزان چرم است.
چرم بز در مجموعه انواع چرمهای نرم و انعطافپذیری قرار میگیرد که به ندرت میشکنند. در نگاه اول به سطح چرم بزی، یکی از چند تفاوت چرم گاوی و چرم بزی بهسادگی دیده میشود. چرم گاوی، چرم دانه درشتی است که مقاومت بسیار بالایی دارد. اما درباره چرم بز باید گفت که این چرم در شمار انواع چرم دانهریز قرار میگیرد که از مقاومت مناسبی در برابر آب و ساییدگی برخوردار است. سطح این نوع چرم معمولاً به سبب چربی طبیعی پوست بز، نرم بهنظر میرسد که ضد آب نیز هست. ویژگی دیگری که بین چرم گاوی و بزی مشترک است، قابلیت تنفس آن است، به این ترتیب رطوبت بهراحتی بهشکل بخار از چرم عبور میکند.

چند تفاوت مهم چرم گاوی و چرم بزی
با در نظر داشتن توضیح مختصری که در مورد دو نوع چرم گاوی و بزی ارائه شد، تفاوت چرم گاوی و بزی در چند زمینه خاص به چشم می خورد که بهقرار زیر هستند:
وزن
پیش از این نیز درباره وزن بهعنوان یکی از موارد مهم در تفاوت چرم گاوی و چرم بزی پرداختیم. به این ترتیب، چرم گاوی معمولاً سنگینتر از چرم بزی بهنظر می رسد و به همین دلیل هزینه بالاتری نیز دارد.
ابعاد جلد
ابعاد هر جلد از چرم گاوی بسیار بزرگتر از چرم بزی است که به دلیل بزرگتر بودن گاو در مقایسه با بز است. به این ترتیب، برای تهیه کالاهای چرمی از جنس چرم گاو، معمولاً حجم کمتری از چرم بهعنوان ضایعات بلااستفاده میماند.
ظاهر
در اولین نگاه، چرم گاوی از دانههای درشتی تشکیل شده که به شکلی یکپارچه در کنار هم قرار گرفتهاند. اما چنین تصویری در چرم بزی دیده نمیشود و در عوض، ظاهر چرم بزی ار دانههای ریزی تشکیل شده که نمایی کهنه یا «vintage» را به چرم میدهند. علاوهبراین، یکی از چند تفاوت چرم گاوی و چرم بزی، وجود جای خراش یا آسیبهای پوستی است که روی پوست باقی مانده و به طبیعی بهنظر رسیدن چرم کمک میکند.
میزان انعطافپذیری
مهمترین تفاوت چرم گاوی و چرم بزی، انعطافپذیری و نرمی چرم بزی در مقابل خشکی چرم گاوی است. اگر چه سختی چرم گاوی موجب مقاومت دوچندان آن در مقابل آب، سایش و تحمل وزن سنگین میشود.
کاربرد
با در نظر داشتن تفاوت چرم گاوی و چرم بزی، انتظار میرود از هر یک از این دو نوع چرم، در ساخت محصولات متفاوتی بهره گرفته شود. به این ترتیب، از چرم بز برای تهیه محصولاتی مانند دستکشهای چرمی زنانه، یا کیف زنانه استفاده میشود و از چرم گاوی برای تهیه محصولاتی که به ایستایی بیشتری در ظاهر محصول نیاز دارند مانند جاکارتی چرمی، کیف پول چرمی و کیفهای چرمی استفاده میشود.
هزینه
با در نظر داشتن کیفیت و استحکام بالاتر چرم گاوی، محصولاتی که از چرم گاوی تهیه میشوند معمولاً از استحکام و ایستایی بیشتری برخوردارند. اما نباید فراموش کنیم که هر دو محصول، ضد آب و مقاوم هستند. در ادامه مهمترین تفاوت چرم گاوی و چرم بزی را به اختصار آوردهایم.
انواع چرم | وزن | ابعاد جلد | ظاهر | انعطافپذیری | هزینه |
چرم گاوی | نسبتاً سنگین | بزرگ | دانه درشت | خشک | بیشتر از چرم بزی |
چرم بزی | نسبتاً سبک | کوچک | دانه ریز | نرم و منعطف | کمتر از چرم گاوی |

نتیجهگیری
در این مطلب به بررسی تفاوت چرم گاوی و چرم بزی پرداختیم و ضمن بیان مشخصات هر یک، جنبههای متفاوت هر یک از این دو محصول را نیز بررسی کردیم. برای خرید محصولات چرمی، پیشنهاد میکنیم از محصولات چرمی برند ای جی دیدن فرمایید.